مقدمه: احتمال چاقی در کودکان متناسب با چاقی والدین افزایش می یابد. هدف از این مطالعه بررسی همبستگی فامیلی چاقی مرکزی و عوامل خطرساز بیماری های قلبی - عروقی بوده است.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی در 787 زوج مادر ـ دختر شرکت کننده در مطالعه قند و لیپید تهران در سه گروه سنی 9-3 سال، 15-10 سال و 20-16 سال انجام شده است.یافته ها: تعداد دختران مبتلا به چاقی مرکزی به صورت معنی داری در مادران مبتلا به چاقی مرکزی بیشتر بود (p=0.0001). شاخص های چاقی مرکزی در دختران همبستگی مشخص و مثبتی با این شاخص ها در مادرانشان داشت (r=0.39، r=0.42 و r=0.46 برای دور کمر به ترتیب در سه گروه سنی). همبستگی بین شاخص های چاقی مرکزی و فشارخون سیستولیک، فشارخون دیاستولیک، قندخون ناشتا، کلسترول تام، تری گلیسرید و کلسترول LDL  در مادران (r=0.34، r=0.30، r=0.28، r=0.19، r=0.32 و r=0.13) و دختران (r=0.33، r=0.27، r=0.17، r=0.16، r=0.26 و r=0.20) مثبت و معنی دار بود. همبستگی بین شاخص های چاقی مرکزی و HDL-C در مادران (r=-0.21) و دختران (r=-0.18) منفی و معنی دار بود. با افزایش سن همبستگی شاخص های چاقی مرکزی در مادران و دختران افزایش می یافت. بعد از تعدیل عوامل خطرساز بیماری های قلبی - عروقی افراد بر اساس دور کمر، همبستگی مادر - دختر معنی دار باقی ماند.نتیجه گیری: همبستگی واضح شاخص های چاقی مرکزی بین مادران و دختران می تواند نشان دهنده نقش کلیدی مادر در پیشگیری از چاقی و پیامدهای بالینی آن، به ویژه در خانواده های در معرض خطر باشد.

مقدمه: بیماریهای قلبی - عروقی به شایع ترین بیماریهای جوامع در حال توسعه - به ویژه مناطق شهری - تبدیل شده است. با توجه به این مساله که نسبت سالمندان در کل جامعه رشد بسزایی دارد، این مطالعه جهت تعیین شیوع عوامل خطرساز بیماریهای قلبی - عروقی در سالمندان ساکن منطقه 13 شهرداری تهران طراحی شد مواد و روشها: از 15005 نفر بالای 3 سال تحت پوشش مطالعه قند و لیپید تهران، 1799 نفر 60 ساله و مسن تر بودند. شیوع و توزیع پرفشاری خون، استعمال سیگار، اختلالات لیپید خون، دیابت و چاقی در بین این افراد بررسی شد. همچنین دریافت های تغدیه ای در یک زیر گروه 54 نفره به کمک پرسشنامه یادآمد غذایی 24 ساعته (میانگین دو روز) برآورد گردید.یافته ها: درصد زنانی که 2 یا بیش از 2 ریسک فاکتور قلبی - عروقی داشتند، به طور معنی داری بیشتر از مردان بود (74 درصد در مقابل 53 درصد، P<0.001). 55 درصد زنان و 25 درصد مردان سطح سرمی کلسترول بالا داشتند (بیشتر یا مساوی 240 میلی گرم در دسی لیتر). شیوع دیابت و اختلال تحمل گلوکز (IGT) به ترتیب 26.2 درصد و 20.8 درصد بود. شیوع چاقی (نمایه توده بدنی مساوی یا بزرگتر از 30 کیلوگرم بر متر مربع) 15 درصد در مردان و 36 درصد در زنان ارزیابی گردید. همچنین 55 درصد مردان و 94 درصد زنان نسبت کمر به باسن (WHR) بالا داشتند (بالاتر از 0.95 در مردان و 0.8 در زنان). میانگین درصد انرژی به دست آمده از کربوهیدرات ها، پروتیینها و چربیها به ترتیب 60.5±8.0، 11.5±2.0 و 8.9±27.9 بود.نتیجه گیری: شیوع عوامل خطرساز بیماریهای قلبی - عروقی در میان سالمندان ساکن منطقه 13 شهر تهران بسیار بالاست. راهکاری عملی و موثر جهت تغییر شیوه زندگی جامعه به منظور کاستن از عوامل خطرساز بیماریهای قلبی - عروقی موکدا  پیشنهاد می گردد.

مقدمه. دیابت یک بیماری مزمن متابولیکی است که دارای عوارض عروق بزرگ و عروق کوچک می باشد. یکی از عوارض عروق بزرگ دیابت بیماریهای قلبی عروقی است به طوری که خطر وقوع بیماری های قلبی عروقی در افراد دیابتیک 4-2 برابر افرادی عادی است. تحقیقات نیز نشان داده است که عوامل خطرساز بیماری های قلبی عروقی از دوران کودکی شکل می گیرند. این مطالعه با هدف تعیین و مقایسه عوامل خطرساز بیماری های قلبی عروقی در کودکان دیابتیک نوع یک، انجام گرفت .روش. تعداد 148 کودک دیابتیک نوع یک، تحت پوشش مرکز تحقیقات و متابولیسم به روش آسان تداومی انتخاب شدند. گروه شاهد نیز 148 کودک همگون شده (از نظر سن و جنس) با گروه مطالعه در سنین 18-6 سالگی از مدارس سطح شهر اصفهان به صورت خوشه ای و انتخاب دانش اموزان به طور تصادفی سیستماتیک و در سنین 6-2 سال از همسایگان گروه مطالعه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها برگه ثبت داده ها بود که میزان پروفیل لیپید، فشار خون، وزن و قد در آن ثبت می شد برای تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آماری توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و امار استباطی (ازمون تی اسنیودنت و رگرسیون لجستیک) استفاده شد.نتایج . از نظر میانگین پروفیل لیپید، فشار خون سیستولیک و شاخص توده بدن تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه وجود نداشت ولی از نظر میانگین فشار خون سیستولیک و فشار خون متوسط شریانی بین دو گروه تفاوت آماری معنی داری وجود داشت و این مقادیر در گروه شاهد بیشتر از گروه مطالعه بود. میانگین و صدکهای 75 و 95 کلسترول و LDL در همه گروه های سنی، میانگین و صدکهای 75 و 95 تری گلیسرید به جز در گروه سنی 4-1 سال در هر دو گروه مورد و شاهد بیشتر از مقادیر استاندارد بود ولی در مورد HDL این مقادیر در دو گروه کمتر از استاندارد بود.بحث. با توجه به نتایج به دست آمده می توان پیشنهاد نمود انجام غربال گری و آموزشهای مناسب در زمینه پیشگیری از عوامل خطرساز بیماری های قلبی عروقی در کودکان از دوران کودکی صورت گیرد و در مدارس نیز کودکان از نظر فشار خون به صورت دوره ای غربالگری شوند.

مقدمه: مطالعه حاضر باهدف تعیین ارتباط چاقی با عوامل خطرساز بیماری های قلبی - عروقی در قالب مطالعه قند و لیپید تهران صورت گرفت. مواد و روشها: در این بررسی 8647 فرد 70-20 ساله (3622 مرد و 5025 زن) که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای جهت شرکت در مطالعه قند و لیپید تهران انتخاب شده بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. شاخص های تن سنجی در این افراد طبق دستورالعمل های استاندارد اندازه گیری شدند و شاخص های نمایه توده بدنی (BMI) و نسبت دور کمر به دور باسن (WHR) محاسبه شدند. چاقی به صورت BMI>30، چاقی شکمی در مردان به صورت WHR>0.9 و در زنان به صورت WHR>0.8 تعریف شد. اندازه گیری فشار خون طبق دستورالعمل های استاندارد صورت گرفت. پرفشاری خون به صورت SBP>140 یا DBP>90  یا مصرف داروی پایین آورنده فشار خون تعریف شد. فراسنج های لیپیدی سرم شامل کلسترول تام، تری گلیسرید و HDL-C  با استفاده از کیت های تجاری توسط دستگاه اتوآنالیزر اندازه گیری و LDL-C محاسبه شد. طبق معیارهای ATP III، هیپرکلسترولمی (TC≥200mg/dL)، هیپرتری گلیسریدمی LDL (TG>150 mg/dL) بالا (≥130 mg/dL) و HDL پایین (<40 mg/dL) تعریف شد.یافته ها: میزان شیوع چاقی در مردان 15% و در زنان 30% بود. مردان چاق در مقایسه با افراد طبیعی شانس بیشتری جهت ابتلا به پرفشاری خون (Or=2.8, 95%Cl=1.9-4.2)، هیپرکلسترولمی (Or=1.6, 95%Cl=1.1-2.1) هیپرتری گلیسریدمی (Or=1.8, 95% Cl=1.3-2.4)،LDL  بالا (Or=1.4, 95% Cl=1.0-1.9) و HDL پایین (Or=1.7, 95%Cl=1.3-2.4) داشتند. مردان مبتلا به چاقی شکمی شانس بیشتری جهت ابتلا به هیپرتری گلیسریدمی  (Or=1.8, 95%Cl=1.4-2.3)و پرفشاری خون (Or=1.5, 95%Cl=1.0-2.0) و هیپرکلسترولمی (Or=1.3, 95%Cl=1.0-2.7) داشتند. زنان چاق در مقایسه با زنان طبیعی از شانس بالاتری جهت ابتلا به پرفشار خون (Or=2.5, 95%Cl=1.8-3.4) هیپرکلسترولمی  (Or=1.7, 95%Cl=1.3-2.1) هیپرتری گلیسریدمی (Or=2.6, 95%Cl=2.0-3.3) LDL بالا (Or=1.4, 95%Cl=1.1-1.8) و HDL پایین (Or=1.9, 95%Cl=1.5-2.4) برخوردار بودند. زنان مبتلا به چاقی شکمی بیشتر از زنان طبیعی مستعد ابتلا به هیپرتری گلیسریدمی (Or=1.8, 95%Cl=1.5-2.2) و داشتن HDL پایین (Or=1.6, 95%Cl=1.3-1.9) بودند.نتیجه گیری: یافته ها حاکی از ارتباط چاقی با عوامل خطرساز بیماری های قلبی - عروقی می باشند. این امر نیاز به اجرای برنامه های پیشگیری کننده و تغییر در شیوه زندگی را بیش از پیش آشکار می سازد.

مقدمه: شیوع بیماری های قلبی - عروقی در افراد دیابتی بیشتر است و وجود این بیماری ها مرگ و میر و بیماری زایی را در این بیماران افزایش می دهد. هدف از این مطالعه بررسی شیوع عوامل خطرساز بیماری های قلبی - عروقی در بیماران دیابتی شناخته شده نوع 2 در شهر مشهد بود.مواد و روش ها: این مطالعه به روش مقطعی با نمونه گیری متوالی انجام شد. 752 بیمار دیابتی نوع 2 وارد مطالعه شدند و پس از معاینه های بالینی و انجام آزمون های آزمایشگاهی عوامل خطرساز بالینی و آزمایشگاهی در بیماران جستجو شد.یافته ها: بیماران شامل 355 مرد و 397 زن بودند. متوسط سن بیماران 0.5±52.7 سال و متوسط مدت ابتلا به دیابت 6.4±7.9 سال بود. 51.6% از بیماران افزایش همزمان فشارخون داشتند. شیوع چاقی در 25.7% و افزایش وزن در 52.5% بیماران یافت شد. شیوع اختلال های لیپیدی در بیماران بسیار بالا بود. 95.2% کلسترول بیشتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر، 63.1% تری گلیسرید بیش از 150 میلی گرم در دسی لیتر، 86.9% کلسترولHDL  پایین و 65.8% نسبت تری گلیسرید به HDL بیشتر از 3.5 را به عنوان معیار LDL دانس دارا بودند. 75% بیماران کنترل نامطلوب قند را به شکل هموگلوبین گلیکوزیله بیشتر از 7% داشتند. شیوع سندرم متابولیک در بیماران 73.5% بود. 21.5% بیماران میکروآلبومینوری، 1.6% ماکروآلبومینوری و 8.8% فیلتراسیون گلومرولی کمتر از 60 داشتند. درصد شیوع استعمال دخانیات در بیماران 15.9% بود.نتیجه گیری: عوامل خطرساز بیماری های قلبی - عروقی از شیوع بالایی در بیماران دیابتی نوع 2 برخوردار است و برنامه های پیشگیری و درمانی اصولی تر برای این بیماران ضروری است.

مقدمه: در شمال غرب کشور به ویژه استان آذربایجان شرقی محصولی سنتی به نام کره نهره با محبوبیت بالا بین مصرف کنندگان تولید می شود که برخلاف تولید آن از خامه، از ماست برای تولید استفاده می شود. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر روش تولید بر ویژگی های تغذیه ای کره و ارزیابی مقایسه ای این محصول با نوع صنعتی با تاکید بر فاکتورهای خطرساز بیماری های قلبی عروقی انجام گرفت.مواد و روش ها: نمونه های کره صنعتی و سنتی تهیه و پروفایل اسیدهای چرب و کلسترول با استفاده از کروماتوگرافی گازی تعیین و شاخص های آتروژنیک و ترومبوژنیک محاسبه شد. جهت بررسی تاثیر تغذیه با کره های تهیه شده، 40 عدد موش گونه ویستار به طور تصادفی به چهار گروه ده تایی شامل یک گروه شاهد با تغذیه عادی و سه گروه به ترتیب دریافت کننده کره صنعتی تخمیری، کره صنعتی غیرتخمیری و کره سنتی تقسیم بندی شدند. در پایان دوره تیمار 60 روزه، مقادیر سرمی کلسترول، تری گلیسیرید،LDL-C  و HDL-C با روش رنگ سنجی مورد سنجش قرار گرفت.یافته ها: مطلوب ترین اندیس آتروژنیک و ترومبوژنیک، نسبت هیپوکلسترولمیک به هیپر کلسترولمیک و کلسترول در کره سنتی نتیجه گردید. این کره ها همچنین دارای مقدار بالاتری اسید لینولئیک کنژوگه بودند. در بررسی مدل بیولوژیکی، فاکتورهای لیپیدی سرمی در موش های تغذیه شده با کره سنتی نسبت به نمونه کنترل افزایش، اما در مقایسه با گروه مصرف کننده کره صنعتی کاهش یافته بودند.نتیجه گیری: در مجموع ضمن تاکید بر کاهش مصرف کره در وعده های غذایی، این پژوهش نشان داد که امکان تعدیل اثرات نامطلوب و بالابودن اثرات سلامتی بخش کره با تغییر روش تولید مقدور می باشد.

مقدمه: کارگران در مشاغل مختلف در معرض صدا قرار دارند که در طولانی مدت می تواند سبب کاهش شنوایی و اختلال خواب شود. افزایش مواجهه با صدا همچنین می تواند در بالا رفتن فشار خون، کاهش کارایی و زیاد شدن میزان غیبت از کار تاثیر داشته باشد.روش ها: در این پژوهش مورد- شاهدی به تعداد 80 نفر از کارگران یکی از صنایع اصفهان، از نظر مواجهه با صدا و فشار خون مورد مطالعه قرار گرفتند. تراز فشار صوت در خط تولید کارخانه مذکور به روش استاندارد ISO 1966 و با دستگاه صداسنج مدل SEL 440 بر حسب دسی بل (dBA) اندازه گیری شد. در معاینه بالینی در محل کار، فشار خون افراد در گروه های مواجهه یافته و بدون مواجهه طبق شرایط استاندارد با فشارسنج جیوه ای ALPK 2 بر حسب mmHg اندازه گیری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های Independent t و همبستگیPearson  استفاده شد.یافته ها: تراز فشار صدا در کارگاه دارای میانگین 2.56±95.21 دسی بل بود که به طور معنی داری از حد مجاز 85 دسی بل بالاتر ( (ACGIH 2009می باشد .(P<0.01) فشار خون دیاستولی در 28.8 درصد موارد در محدوده طبیعی و در 50.1 درصد موارد در محدوده بالا و در 21.1 درصد موارد بین این دو محدوده قرار داشت. اختلاف میانگین فشار خون سیستولی گروه مورد با گروه شاهد در سطح P=0.001 معنی دار بود. اما بین میانگین فشار خون دیاستولی این دو گروه اختلاف معنی دار نبود. آزمون همبستگی نشانگر وجود رابطه مستقیم و ضعیفی بین فشار خون سیستولی و صدا بود (P<0.006،.(r=0.28 نتیجه گیری: مواجهه طولانی مدت با صدا در محیط کار، در بالا رفتن فشار خون به عنوان عامل خطرساز بیماری های قلبی- عروقی نقش دارد. به همین دلیل اجرای برنامه های آموزشی برای کارگران و انجام اقدامات کنترلی برای پیش گیری از اثرات زیان بار صدا در محیط کار، توجه به فشار خون کارگران و مراقبت ویژه در مورد کارگران با سابقه فشار خون بالا پیشنهاد می گردد.

سابقه و هدف: هر چند که سازمان بهداشت جهانی حدود مرزی شاخصهای تن سنجی را برای بزرگسالان معین کرده است اما این حدود به آسانی قابل کاربرد در همه جوامع نیستند و وجود حدود مرزی معین برای هر منطقه ضروری به نظر می رسد. هدف این بررسی تعیین حدود مرزی دور کمر، BMI، WHpR و WHtR جهت پیشگویی عوامل خطر ساز بیماری های قلبی عروقی در بزرگسالان شهر تهران در سال 1382 است. مواد و روشها: مطالعه مقطعی حاضر بر روی 10522 فرد 74-18 ساله شرکت کننده در مطالعه قند و لیپد تهران صورت گرفت. اطلاعات دموگرافیک جمع آوری شده و شاخصهای تن سنجی طبق دستورالعملهای استاندارد اندازه گیری شدند. ارزیابی فشارخون نیز به روش استاندارد صورت گرفت و پرفشاری خون بر طبق معیارهای JNC VI تعریف شد. فراسنجهای بیوشیمیایی در نمونه خون ناشتا اندازه گیری شدند. دیابت به صورت FBS>126 mg/dl و دیس لیپیدمی براساس ATPII تعریف شدند. جهت تعیین حدود مرزی از منحنی ROC استفاده شد و در آن حدود مرزی مطلوب برای هر شاخص در نقطه ای ثبت می شد که حساسیت و ویژگی با هم برابر بودند. یافته ها: سطح زیر منحنی ROC برای نمایه توده بدن و دور کمر در مردان برای عوامل خطرساز مختلف بترتیب از 55/0 تا 94/0 و 56/0 تا 93/0 و در زنان به ترتیب از 41/0 تا 94/0 و 53/0 تا 92/0 متغیر بود. تغییرات سطح زیر منحنی ROC برای نسبت دور کمر به باسن و دور کمر به قد در مردان به ترتیب بین 58/0 تا 87/0 و 56/0 تا 94/0 و در زنان به ترتیب 53/0 تا 0.91 و 53/0 تا 90/0 بود. حدود مرزی BMI برای پیشگویی عوامل خطرساز مختلف در مردان بین 29-24 کیلوگرم بر مترمربع و در زنان 31-25 کلیوگرم بر مترمربع متغیر بود. در مورد نسبت دور کمر به باسن در مردان و زنان این حدود به ترتیب از 86/0 تا 97/0 و 0.78 تا 92/0 متغیر بود. دامنه تغییرات حدود مرزی دور کمر و نسبت دور کمر به قد برای پیشگویی عوامل خطرساز مختلف در مردان بترتیب بین80 و93 سانتیمتر و بین 47/0 تا 0.56 بود و در زنان به ترتیب بین 79 تا 96 سانتیمتر و 50/0 تا 63/0 بود. در تمام موارد پایین ترین حدود مرزی برای عوامل خطرساز که شایعترین بودند، به دست آمد و برای عواملی که شیوع کمتری داشتند حدود مرزی شاخص های تن سنجی بالا بود. نتیجه گیری و توصیه ها: به نظر می رسد حدود مرزی شاخص های تن سنجی که برای پیشگویی عوامل مختلف خطرساز بیماری های قلبی عروقی به کار می رود در ایران در مقایسه با کشورهای آسیایی دیگر بالاتر است.